Water in Nederland - Van vijand tot vriend

Leven onder zeeniveau. Je moet eigenlijk een beetje gek zijn om dat te doen. In theorie is iedere bui een levensgevaarlijke overstroming. Maar in Nederland? Daar leven wij al eeuwenlang lekker onder zeeniveau en profiteren we juist van de wondere wereld van het water. En speciaal daarom dompelen wij jou onder in alles wat water met Nederland doet. En andersom. Want Nederland? Dat is een waterland.

Het beste en grootste voorbeeld hiervan zijn de Deltawerken in het zuidwesten van ons land. Toen in 1953 de Nederlandse provincie Zeeland werd verrast door de grootste watersnoodramp uit onze geschiedenis, besloot de overheid dat het anders moest. Het resultaat: het grootste verdedigingssysteem tegen hoogwater vanuit zee ooit. De werken bestaan uit vijf stormvloedkeringen, twee sluizen en zes dammen, verspreid over verschillende (kust)provincies.

Niet alleen aan de kust van ons land kun je onze obsessie met water zien. Grote steden als Utrecht, Amsterdam en Rotterdam zijn zo opgebouwd dat ze profiteren én leren van het water. Ieder op hun manier. Niet voor niets zijn de Amsterdamse grachten UNESCO Werelderfgoed en wordt de haven van Rotterdam gezien als het voorportaal voor Europese import en export.

We duiken er even dieper in. De Amsterdamse grachten zijn niet alleen een lust voor het oog, maar hebben in vroeger tijden een heel belangrijke rol gespeeld in onze handelsstrategie. In de 16e eeuw ontstond het idee om van Amsterdam een echte havenstad te maken. Om zo snel mogelijk handelswaar te kunnen im- en exporteren, was er een gestructureerde wirwar aan grachten en kanalen nodig. Het resultaat is misschien wel het mooiste stuk water in stedelijk gebied.

Van links naar rechts en boven tot onder: wijs een plek aan op onze landkaart en de kans is groot dat water er op een bepaalde manier een rol speelt. Wil jij van het water genieten, dan is er in elke provincie wel wat te doen.

Als je op de landkaart kijkt, dan vallen in het noorden direct onze Waddeneilanden op. Texel en Terschelling zijn de meer toeristische eilanden, Vlieland en Schiermonnikoog wat rauwer van aard. Om de eilanden het beste te ervaren moet je eigenlijk verplicht een keertje wadlopen. Een modderige wandeling waarbij je, met dank aan eb en vloed, in feite wandelt over wat normaal de waddenzee is. Speciale schoenen of laarzen aan en geniet van de zee op een manier zoals je dat nog nooit gedaan hebt. Geen zin om te lopen? Ga dan met een boot en laat die ‘droogvallen’...

Daarnaast kun je in Flevoland, natuurlijk, een hoop te weten komen over de totstandkoming van de provincie en de creatie van twee nieuwe meren: het IJsselmeer en het Markermeer. Om overstromingen tegen te gaan is er tot slot de Afsluitdijk, een 32 kilometerlange dijk die Friesland en Noord-Holland met elkaar verbindt. Een bijzondere oplossing, waar ‘s avonds laat het kunstproject ‘Gates of Light’ van Daan Roosegaarde schittert.

Wil je trouwens alles weten over de voormalige Zuiderzee, dan biedt het Zuiderzeemuseum in Enkhuizen uitkomst. Sowieso is de hele regio rondom het IJsselmeer een bezoek waard. Van strandjes tot het ‘watermuseum’ Batavialand: met recht biedt deze omgeving ‘voor ieder wat wils.’

Het Woudagemaal in het Friese Lemmer is bijvoorbeeld het grootste nog functionerende stoomgemaal ter wereld en wordt bij (te) hoge waterstanden nog altijd ingezet om overstromingen te voorkomen. Deze monumentale reus is UNESCO Werelderfgoed en als je toevallig in Friesland bent absoluut een bezoekje waard.

Veel toeristen komen jaarlijks op De Molens van Kinderdijk af. Dat is niet heel gek. Met molens, water en een wonderschoon polderlandschap is het een herkenbaar stuk Nederland. Huur een bootje en geniet van het schitterende uitzicht, én (natuurlijk) de negentien wereldberoemde windmolens. Misschien niet zo hip om te doen, maar wel erg leuk!