Hollandse Meesters - De groten der aarde

Rembrandt, Vermeer, Van Gogh. Zo maar drie namen die bijna iedereen, waar ook ter wereld, wel kent. En het mooie: deze drie grote schilders komen uit Nederland. Ons land mag dan klein zijn, op het gebied van schilderkunst en creatieve expressie zijn wij misschien wel een van de allergrootste spelers ter wereld.

Nederlandse kunstenaars behoren tot de beroemdste ter wereld en musea in binnen- en buitenland zijn maar wat blij wanneer ze weer een aantal iconische meesterwerken van deze sterren mogen tonen. Want welk museum wil nou niet De Nachtwacht van Rembrandt in zijn collectie hebben? Spoiler: hij hangt in het Rijksmuseum in Amsterdam.

De term ‘Hollandse Meesters’ is ooit gekozen omdat de naam de grootsheid en het uitzonderlijke talent van deze kunstenaars goed weerspiegelt. Het benadrukt hun ongeëvenaarde meesterschap en hun impact op de kunstgeschiedenis. Overigens wordt ook soms de term ‘oude meesters’ gebruikt. Maar voor nu: Hollandse Meesters, dus.

Tot op de dag van vandaag blijven de Hollandse Meesters een onuitputtelijke bron van inspiratie. Hun werken worden bestudeerd, bewonderd en gewaardeerd door kunstliefhebbers over de hele wereld. Ze vormen een waardevolle erfenis die ons herinnert aan de rijke geschiedenis van de Nederlandse schilderkunst en architectuur.

De meeste Hollandse Meesters bloeiden op tijdens de Dutch Era in de 17e eeuw, een periode van economische welvaart en culturele bloei. Hun schilderijen weerspiegelen niet alleen de artistieke prestaties van die tijd, maar ook de sociale, historische en culturele context. Ze documenteren het leven, de landschappen en de maatschappelijke structuren van die periode, waardoor ze een onschatbare historische en culturele waarde hebben.

Portretten, landschappen en stillevens waren in deze tijd heel populair, maar ook ‘genreschilderkunst’ tekende die periode. Mooi voorbeeld daarvan is Het Vrolijke Huisgezin, een schilderij van Jan Steen. Te vinden in het Rijksmuseum in Amsterdam, toont het een geestige weergave van een rommelig en chaotisch huishouden. Het schilderij bevat talloze symbolen en details die wijzen op onverantwoordelijkheid en ondeugdzaamheid. Anno nu wordt ‘een huishouden van Jan Steen’ vaak gebruikt wanneer het ergens een rommeltje is.

Nog even over Van Gogh: de impressionistische schilder liet zich inspireren door het landschap en de levensstijl van boeren in provincies als Noord-Brabant en Drenthe. Veel van zijn werken belichamen authentiek Nederland - veel geschilderde plekken zien er tegenwoordig praktisch hetzelfde uit als in 1700.

Wil je alles weten over Van Gogh? Dan kun je logischerwijs een bezoekje brengen aan het Van Gogh Museum in Amsterdam, maar meer bijzonder is het stijlvol in het groen gelegen Kröller Müller Museum in Apeldoorn. Ook tof: doe een kleine Van Gogh-tour in het landelijke Brabant.

Hebben we het over de Hollandse Meesters, dan moeten we het ook hebben over twee wat minder bekende stromingen: De Haagse School & De Tachtigers. Twee bewegingen die Nederland op het wereldtoneel hebben gezet, beiden vanwege een nieuwe, eigenzinnige kijk.
De Haagse School was een 19e-eeuwse kunststroming en legde de nadruk op realistische weergave van het Nederlandse landschap en de sfeer van het dagelijkse leven.

Kenmerkend was dat die weergave tevens een spiegel probeerde te zijn van de gemoedstoestand van de kunstenaar. Jozef Israëls was een van de roergangers en veel van zijn werken zijn te vinden in het Kunstmuseum in Den Haag en het Rijksmuseum in Amsterdam. In Groningen, de geboorteplaats van Israëls, vind je een monument, gemaakt door beeldhouwer Abraham Hesselink.