Nederlands eten; duurzaam genieten
Stevige stampotten, kommen erwtensoep, hartige kazen en grote pannenkoeken. De Nederlandse keuken is veelzijdig, lekker en vullend. Daarnaast wordt er hard gewerkt om het eten ook duurzamer te maken. Van hightech innovaties, tot culinair vernuft worden ingezet om de ecologische voetafdruk van Nederlands eten te verkleinen. De wereld een handje helpen, is heerlijk.
- Innovatieve vertical farms en kweekvleeslaboratoria luiden de toekomst van voedsel in.
- 'Fine dining' of snelle vette hap: plantaardige opties om van te watertanden.
- Dit duurzame drankje wordt vrijwel nergens ter wereld zo goed getapt.
Duurzame basis voor traditionele keuken
Een van de meest smakelijke manieren om te zorgen dat het eten op je bord zo duurzaam mogelijk is, is door lokaal en 'in het seizoen' te eten. Lokaal geoogst eten heeft weinig kilometers afgelegd voor het op je bord ligt. En omdat ze in het juiste seizoen groeien en geoogst worden, kost het verbouwen minder energie.
Door de seizoenen heen eet je het beste eten dat Nederland te bieden heeft. Limburgse asperges in de lente, Noordhollandse boerenkool 'waar de vorst overheen is geweest', of zoete tomaten en frisse komkommers tijdens een warme zomer. Traditionele ingrediënten die de basis vormen voor de vertrouwde Nederlandse keuken.
Maar nieuwe technieken bieden nieuwe mogelijkheden. Steeds meer kruiden en groene groentes in goede restaurants komen uit Amsterdam of Den Bosch; uit één van de 'vertical farms', die met minder grondstoffen meer kunnen laten groeien. En snelgroeiende startups als het Leidse Meatable en het Maastrichtse Mosa Meat zijn hard op weg om kweekvlees in de winkels te krijgen, als duurzaam alternatief op ‘normaal’ vlees.
Groene haute cuisine, of lekker zelf doen
Veel restaurants laten ondertussen ook zien dat ze duurzaamheid serieus nemen. De beste Nederlandse chefs omarmen een zero waste concept, waarbij ze zo min mogelijk voedsel verspillen. Ook putten ze uit het aanbod dat de Nederlandse bodem rijk is.
Wil je zeker weten dat je hoogstaand eet én een kleine ecologische voetafdruk achterlaat, dan kun je afgaan op de groene Michelin ster. Restaurants verspreid door Nederland hebben die verdiend door niet alleen fantastisch eten te serveren, maar ook lokaal, zero waste, circulair of zelfvoorzienend te werk te gaan.
Maar je laten verwennen door een sterrenkok is natuurlijk niet iets wat je elke dag doet. Soms ga je liever zelf met ingrediënten aan de slag. Ook hier is lokaal én in het seizoen de meest duurzame keuze. In de supermarkt is het soms twijfelachtig wat je koopt. Maar als je eten rechtstreeks bij de boer haalt, weet je precies wat je in handen hebt. Via Lekkerder zie je welke boerderijwinkels er in de buurt zitten, of laat je spullen van de boerderij gewoon thuis bezorgen. Nog leuker: doe het lekker zelf, en zoek een pluktuin waar je zelf eten mag plukken!
Om je helemaal onder te dompelen in de Nederlandse eetcultuur, stap je natuurlijk op 's lands favoriete vervoersmiddel: de fiets! Door heel het land worden culinaire fietsarrangementen aangeboden. De routes laten je niet alleen genieten van het landschap waar de ingrediënten groeien, maar leiden je ook langs lokale eettentjes, cafés, pluktuinen, boerenwinkels of andere plekken waar lokale lekkernijen te vinden zijn. Bekijk bijvoorbeeld de uitgestippelde routes over de Veluwe, Utrechtse Heuvelrug of door Twente voor inspiratie.
Vega en vegan; meer dan plantaardig
Plantaardig eten is lekker én duurzaam. Want hoewel de Nederlandse keuken zwaar leunt op vleesgerechten, leggen vlees en zuivel een groter beslag op de natuur dan groente en fruit. Gelukkig kent Nederland een rijk aanbod aan restaurants met een grotendeels of geheel plantaardige kaart. Geen vlees een gemis? Steeds meer creatieve vega en vegan restaurants bewijzen het tegendeel.
Amsterdam is een van de meest vega-vriendelijke steden ter wereld. Een kwart van de inwoners zelf geeft aan geen vlees te eten of dierlijke producten helemaal te laten staan. Niet verwonderlijk dus, dat er ook een groot aanbod van uitstekende vegetarische of veganistische restaurants zitten. Goed voor een vette hap, een chique meergangendiner en alles daar tussenin.
Maar ook elders in Nederland kun je heerlijk tafelen zonder dierlijke producten. Zo vind je in bijvoorbeeld in Arnhem en Eindhoven fine-dining restaurants met internationale allure. Datzelfde tref je in Utrecht, desnoods tijdens de vegan fietstour die daar in de stad georganiseerd wordt. Op Happycow zie je precies waar je nog meer leuke vega-restaurants kunt vinden in het land.
Iets te drinken erbij?
Wil je een typisch Nederlands drankje proeven? Een lokaal geproduceerd glas vol met wereldwijd onovertroffen kwaliteit? Dan kom je uit op, jawel, een glas kraanwater. De combinatie van goed bronwater en een geavanceerd zuiver- en transportsysteem zorgt ervoor dat je vrijwel nergens ter wereld zo'n kwalitatief glaasje water uit de kraan tapt. Dat niet alleen, het is ook nog eens de meest duurzame keuze en voor vrijwel niks te drinken.
Nederlands kraanwater wordt uit talloze verschillende bronnen gewonnen. In sommige gevallen hetzelfde grondwater dat als bronwater in de winkels wordt verkocht. Maar ook de rivieren of het IJsselmeer voorzien Nederland van vers water. In de kustgebieden wordt het kraanwater zelfs al, puur natuur, voorgezuiverd door de duinen.
Om te zorgen dat je dorst zo duurzaam mogelijk gelest wordt, is het natuurlijk zaak geen flesje van wegwerpplastic te kopen. Daarom heeft vrijwel elke Nederlander wel een Dopper of twee in de keukenla liggen. En als het niet dat kleurrijke, herbruikbare flesje is, dan wel een andere vergelijkbare waterdrager die je zo in je tas gooit. Doe daar dus gerust aan mee als je hier op bezoek bent, en (her)vul je eigen fles bij een kraan of één van de vele openbare watertappunten.
Fris van afval
Hoe smakelijk Nederlands kraanwater ook is, soms heb je ook wel eens trek in iets anders. Nederland heeft een goed klimaat voor fruitboomgaarden, dus verse sappen of lokale frisdranken zijn in bijna elke streek te vinden. Maar sommige fabrikanten gaan een stapje verder met duurzaam produceren.
Zo wordt door het Utrechtse Thijs vruchtensap gemaakt van fruit dat anders weggegooid wordt, terwijl het Zaanse Wastea het zero waste principe omarmt door zelfs de etiketjes van hun flesjes te drukken op verwerkte druivenschillen. De Roze Bunker maakt zero waste limonadesiroop volgens een circulair productieproces, bijvoorbeeld eentje waarin reststromen zijn verwerkt van de Hollandse tulpenvelden. Vul het aan met 's werelds beste kraanwater, en genieten maar.
Omfietswijn van Nederlandse bodem
Wijnliefhebbers zijn niet aangewezen op producten uit Frankrijk, of nog verder. Ook zij kunnen in Nederland hun glas volschenken met een lokaal product. Sinds een aantal jaren kent Nederland namelijk zijn eigen wijngebieden.
Deze vind je voornamelijk in de Achterhoek en de rest van Gelderland. De regio kent zelfs verschillende wijnroutes, waarbij je de wijngaarden met eigen ogen bekijkt en tussendoor proeft van het resultaat. De auto blijft natuurlijk thuis als je wijn gaat proeven. De uitgestippelde routes zijn voor dorstige fietsers. Het blijft tenslotte Nederland.