Hoe Dutch Design de wereld verovert
Tegenwoordig is overal ter wereld de invloed van Dutch Design terug te zien. Sterker nog, de impact van deze ontwerpstroming is zo alomtegenwoordig dat veel mensen het als iets vanzelfsprekends beschouwen. Wat is nou zo typisch Nederlands aan Dutch Design, waarom spreekt het zoveel mensen aan en waar is die invloed precies merkbaar?
De internationaal erkende term “Dutch Design” ontstond waarschijnlijk tijdens een meubelbeurs in 1993. Op die beurs maakte de collectie Droog enorme indruk. Nederlandse ontwerpen waren echter al langer internationaal van invloed en zijn dat tot op de dag van vandaag nog steeds. Van interieurontwerp tot grafisch design en van architectuur tot rampenpreventie: in landen over de hele wereld is er van oudsher lof voor de Nederlandse aanpak gebaseerd op vorm, functie, humor en innovatie.
Vanuit Nederland de wereld over: honderd jaar modernisme en innovatie uit Nederland
Of het nou gaat om het modernisme uit het begin van de twintigste eeuw van De Stijl en Gerrit Rietveld, of om de latere golven uit de jaren tachtig en negentig (met invloedrijke ontwerpers als Maarten Baas, Jurgen Bey, Richard Hutten en Marcel Wanders): Dutch Design staat al vele decennia voor minimalisme, experimenteerlust en bruikbaarheid, vooral op het gebied van interieurontwerp en meubeldesign. Dat is ook wat andere internationale studio’s zeggen over de invloed van deze ontwerpers. En ook op andere gebieden groeit de erkenning voor de internationale nalatenschap van Nederlanders, bijvoorbeeld voor de bijdragen die Wim Crouwel en Dolly Rudeman leverden op het gebied van typografie en grafisch ontwerp.
Deze en andere grote namen waren daarnaast betrokken bij internationaal gerenommeerde Nederlandse instellingen als de Design Academy Eindhoven, die elk jaar nieuwe designtalenten van over de hele wereld aantrekt en opleidt. Een ander Eindhovens fenomeen is de Dutch Design Week, al geruime tijd bekend als het grootste designevenement in Noord-Europa. Elk jaar komen hier invloedrijke designers uit alle windstreken op af.
De impact van deze gerenommeerde namen en instanties is in vele landen zichtbaar. Bijvoorbeeld in Italië, waar het langlopende Masterly - The Dutch in Milano een van de meest invloedrijke shows is tijdens de prestigieuze Milan Design Week. Hierin wordt werk gepresenteerd van vooraanstaande Nederlandse ontwerpers op verschillende vakgebieden, zoals product-, interieur- en grafisch ontwerp.
De “Nederlandse aanpak”: preventief design en gemeenschapsgerichte oplossingen
De internationale impact van Dutch Design neemt ook vaak concretere vormen aan, met name als het gaat om waterbeheer en preventief design. Nederland heeft veel kennis opgebouwd op het gebied van waterkering en bescherming tegen het water, en ontvangt regelmatig verzoeken om te helpen bij rampenbestrijding en wederopbouwprojecten.
Zo stond adviseur Henk Ovink aan het hoofd van de Amerikaanse ontwerpwedstrijd “Rebuild by Design”, die naar aanleiding van orkaan Sandy werd georganiseerd om preventieve oplossingen te ontwerpen voor toekomstige rampen. Dankzij hem ontwikkelden teams van topingenieurs en -architecten allerlei projecten voor gebieden met overstromingsrisico’s. Naast de technische kennis die Nederlanders opdeden door eeuwen van waterbeheer, was er ook veel lof voor de zogenaamde “Dutch approach”, oftewel de Nederlandse aanpak. Deze term verwijst naar de unieke samenwerking tussen multidisciplinaire teams en de lokale gemeenschap om oplossingen te vinden waar iedereen van profiteert. Mogelijk was het beroemde Nederlandse poldermodel, een besluitvormingsmethode op basis van overeenstemming, een inspiratiebron voor deze aanpak. Hoe het ook zij, de “Dutch approach” blijkt van waarde voor internationale samenwerking in verschillende designgebieden.
Aanpassen aan de ruimte: de invloed van Nederlandse creativiteit in de architectuur
Ook andere beperkingen die het Nederlandse landschap oplegt hebben geleid tot aanpassingen op verschillende designgebieden waar wereldwijd grote vraag naar is. Met name in Taiwan is veel waardering voor Dutch Design en Nederlandse architectuur. Veel moderne gebouwen in Taiwanese steden zijn ontworpen door Nederlandse bureaus, zoals MVRDV, OMA en Mecanoo. Door de beperkte ruimte op het dichtbevolkte eiland vallen de strakke, ruimtelijke ontwerpen van Nederlandse architectenbureaus in Taiwan in goede aarde. De Nederlandse bureaus hebben veel ervaring in de ontwikkeling van creatieve oplossingen om zelfs binnen beperkte grenzen toch speelse, stevige bouwwerken te realiseren.
Deze invloed is blijvend dankzij mensen als Gijs Bakker (medeoprichter van Droog in 1993), die in Taiwan veel nieuwe designers heeft opgeleid en die als creatief directeur werkte bij het Taiwanese merk Yii. Aan de overkant van de zee, in China, zijn OMA en de Nederlandse architect Rem Koolhaas beroemd geworden met het ontwerp voor het hoofdkantoor van China Central Television (CCTV) in Beijing.
Design en de internationale gemeenschap: culturele uitwisseling door de eeuwen heen
In Japan zijn Nederlandse ontwerpers vaak sterk vertegenwoordigd tijdens de Tokyo Design Week, waarvoor ze met regelmaat worden uitgenodigd als belangrijke sprekers. Ook zijn er projecten als het LLOVE hotel, waarbij Japanse en Nederlandse designers samenwerkten voor het ontwerp van de kamers, die verwijzen naar de al eeuwen bestaande culturele uitwisseling tussen Nederland en Japan.
Zo ging het Japanse aardewerkmerk Arita een samenwerking aan met het invloedrijke Nederlandse duo Scholtens & Baijings voor hun porseleinaanbod. Na een bezoek aan de fabrieken van Arita zette het duo nadere samenwerkingsverbanden op via de Nederlandse ambassade in Tokio en DutchCulture in Amsterdam, om de kwakkelende aardewerkcultuur in de regio nieuw leven in te blazen. Daarnaast werkte Scholtens & Baijings samen met diverse andere internationale merken, waaronder BMW, Samsung en de Deense fabrikant Hay. In 2019 ging het duo hun eigen weg om nieuwe en gedurfde ontwerpavonturen aan te gaan.
Hoewel Dutch Design vaak met bepaalde stijlen en een zekere praktische waarde wordt geassocieerd, is het juist de veelzijdigheid ervan die ervoor zorgt dat deze ontwerpstroming een blijvende invloed heeft op culturen over de hele wereld. De grote kracht van Dutch Design schuilt in samenwerking die leidt tot onconventionele oplossingen, overal ter wereld en voor elk denkbaar project.
Dutch Design – Innoveren voor een betere wereld
Benieuwd wat dat gekke Dutch Design precies is? Wij vertellen je er alles over en laten zien waar je de mooiste Dutch Design-ervaring krijgt tijdens een bezoek aan Nederland.
Lees meer